Kerven doorheen kleuren

Eén van mijn favoriete technieken. Zelfs heel simpele inkervingen maken het verschil tussen saai en speels.

Alom bekend is de inkervingstechniek "Sgraffito". Sgraffito is een decoratieve techniek waarbij men motieven doorheen een engobe of onderglazuur kerft in een lederharde klei. Er ontstaat een textuur die de kleur van de klei toont in de dieper gelegen delen.

Hier zal ik Sgraffito, simpele en meer geavanceerde werkwijzen beschrijven.

  • Sgraffito

    Basis en meer

    Lees meer...

  • Welk motief?

    Er zijn geen grenzen! Maar hoe zet je dit op een natte ondergrond?

    Lees meer...

  • kerven doorheen kleuren

    Soms moet het niet meer zijn.

klei

IMG_0221

Beige klei met een witte onderglazuur.

Bij sgraffito denken de meesten aan inkervingen in klei. Logischerwijze moet je eerst zelf iets maken van klei want de klei moet nog vochtig zijn. Het maakt dan niets uit of je iets gedraaid, opgebouwd of gegoten hebt.

Chamottering: Doorgaans neemt men klei zonder chamotte of fijne chamotte van 0,2 mm. Tenslotte is het niet mogelijk door chamotte te kerven. De korrels blokkeren of worden meegesleept bij het kerven en laten lelijke groeven na. Gedetailleerde ontwerpen vragen meestal toch wel een strakke rand tussen klei en kleur. Enfin, misschien ben je wel op zoek naar een grove afwerking, alles is mogelijk.

Kleur van de klei: De kleur van de klei maakt niets uit zolang er een contrast is met de kleur erbovenop. Witte klei gecombineerd met zwarte onderglazuur zijn wellicht het meest populair. Niettegenstaande mogen andere combinaties natuurlijk ook.

Kleur

Zoals eerder vermeld, worden meestal engobes of onderglazuren gebruikt. Bij Mayco glazuren spreken we dan over de Stoneware Engobes en de Fundamentals. Fundamentals voor een stookbereik van 1000° - 1280° en bij het Stoneware Engobes is het stookbereik van 1180° - 1280°.

De uitgekozen kleur wordt 2-3 lagen op de nog vochtige klei gezet. Op een nog vochtige klei duurt het langer vooraleer de natte glans verdwenen is en je een volgende laag kunt leggen. Geduld is een goede deugd!

Er is geen beperking wat betreft de kleur: eenvoudig met 1 kleur of meerdere kleuren naast elkaar.

Nodige materialen

kleinaald, sgraffito-tool zoals een van de voorbeelden op onderstaande foto's, droog penseel.

Sgraffito tools zijn er in verschillende vormen. Zo bestaan er onder andere "U" vormige of "V" vormige. Dat is een persoonlijke keuze. Naarmate je deze techniek vaker gaat uitvoeren zul je meerdere tools benutten.

Divers gerei wat ook van pas kan komen:

papier,transparant papier, schaar, latjes in allerlei vormen, decoratieschijf voor het gemakkelijk indelen, balpen, plakband, tape, sjablonen, silkscreens ...

Werkwijze

S-458 doodle beker

Het juiste moment: Wanneer is dit? Wel, de klei mag niet te droog zijn. Droge klei zal bij het inkerven brokkelen. Eenmaal de klei niet meer koud aanvoelt, is de klei te droog. Te natte klei is te plakkerig. Op het juiste moment krijg je mooie, strakke inkervingen.

Wil je een patroon, eigenhandig getekend of elders vandaan traceren? lees dan eerst " Motief". Het motief uitkiezen is altijd wel een uitdaging. Indelen in vakken en lijnen trekken is het meest simpel. Doodle tekeningen maken is leuk om te doen en tevens ook nog ontspannend.

Durf je rechtstreeks te kerven, is het toch aan te raden eerst met een kleinaald te schetsen. De fijne, lichte krassen van de kleinaald zijn nog weg te werken indien er een foutje gebeurt. Met een vinger erover vegen volstaat meestal. Desnoods een beetje bijwerken met kleur. Voor het echte kerven is een kleinaald te dun.

Dan kan het echte werk beginnen: Gebruik een sgraffito-tool naar keuze. Begin voorzichtig. Langzamerhand ondervind je hoeveel druk je kunt geven of hoe diep je kunt kerven.

Het schraapsel kan tussendoor met een droog penseel verwijderd worden.

TIP: De ongebakken klei is fragiel en breekt gemakkelijk. Zorg ervoor dat je comfortabel zit. Houdt het werkstuk niet te strak vast maar laat het zachtjes rusten in je hand. Grote werkstukken leg je best op een kussen.

Wanneer je klaar bent met de techniek, laat dan het werkstuk goed drogen. Daarna volgt de biscuitbak. Na de biscuitbak volgt het glazuren en de glazuurbak.

Motief

IMG_0853

IMG_0853

Het is niet altijd gemakkelijk om rechtstreeks op het werkstuk te tekenen en niet iedereen is een artistiek tekenaar. Waarschijnlijk wil je eerst een layout uitwerken op papier.

Hoe zet je de layout op een natte ondergrond? Want AC230 Tracing Paper werkt niet op een natte ondergrond.

Hier beschrijf ik drie mogelijkheden:

Het ontwerp (op papier) op het werkstuk leggen en met een balpen over de lijnen te gaan. Met wat druk zullen de lijnen ingedrukt staan op het werkstuk.

Des te dunner het papier is, des te gemakkelijker gaat deze werkwijze.

Kleine stukken papier zijn praktischer bij een bol of geweld oppervlak. Knip het ontwerp eventueel in delen.

Deze methode is in principe hetzelfde als methode 1 maar hierbij ga je met krijt eerst over de achterkant van het papier.

Het ontwerp (op papier) op het werkstuk leggen en met een balpen over de lijnen te gaan. Met wat druk zullen de lijnen gekleurd en ingedrukt staan op het werkstuk. Het krijt maakt het iets beter zichtbaar. Restanten van krijt bakken weg.

Des te dunner het papier is, des te gemakkelijker gaat deze werkwijze.

Kleine stukken papier zijn praktischer bij een bol of geweld oppervlak. Knip het ontwerp eventueel in delen.

Knip het ontwerp uit in delen en gebruik ze als sjabloon.

Als de lijnen van jouw ontwerp overeenkomen met de breedte van de inkervingen die je wil maken. Kan het papier met water op het werkstuk gekleefd worden. Zoals een puzzel, met een opening tussen de stukjes. Voornamelijk om de grote delen van het motief te kerven. Na het verwijderen van het papier is het mogelijk om de details te kerven.

de look

A-080 Vlinder sgrafitto

A-080 Vlinder sgrafitto

De richting en de secties die ingekerfd worden bepalen de look. Bij sgraffito zijn er negatieve delen en positieve delen. Het negatieve deel is de achtergrond, het positieve deel het hoofdmotief.